Къахьегна а ца Ӏаш, гӀазот даьккхина цуо Шела-шахьар, цкъа мацах, советийн заманахь, СССР-хь а уггаре йоккха йурт ларалуш йара. (Вай тӀера агӀонаш схьа а йохуш лелош хиллачу пенан рузмана тӀехь сайна а гина суна иза иштта хилар чӀагӀдина хаам). Шелан деган йуккъехь лаьтташ йара, нохчийн халкъ Казахстанан а, ГӀиргӀизойн а мехкашкара шен цӀадерзо зама герга йуй хиъча, 1964-чу шарахь йина хилла йолу 3 гӀаттах лаьтта, йоккха №8 йолу школа. Школин дуьххьарлера директор (Дала гечдойла цунна) Межидов Зеламхан Леча вара. Оцу школин кертара таьллаш школин ха деш лаьттачу анддийчу наьртех тера дара. УьйтӀенан майда а, спортан майда санна йоккха йара, цундела дешархоша школин неӀаре кхачархьама бан беза некъ бехха бара. 1965-чу шеран хьаьттан (август) беттан 15-чу дийнахь дара иза. Ӏуьйранна школин горгали бекале хьалха чукхача дезачу дешархойн бӀаьргаш цхьа чӀогӀа хаза, оьзда кечйелла йогӀучу хьехархочунна тӀехь севцира. И хьехархо – Хутаева Зоя Мингаевна йара. Массарна йукъахь а къаьсташ йара. Шатайпа дара цуьнан васт а, аз а, болар а. Мингин Зоян къинхьегаман некъан дуьххьарлера де дара иза. Шен йуьртахойн а, лулахойн а берашна нохчийн моттий, нохчийн гӀиллаккхий хьеха хьаьгна йара къона хьехархо. Вайн халкъ депортацера цӀадирзича Нохч-ГӀалгӀайн АССР-н дешаран хьаьрма йухаметтахӀоттош а, кхиош а къахьегначу турпалчу хьехархойх цхьаъ йу Зоя Мингаевна. ХӀокху карарчу 2022 -чу шарахь 56 шо кхочу цуо республикин педагогикин хьаьрмахь къахьоьгу! Оцу заманах а, хьехархойх а беттанашкахь дийца а хьакъ ду аьлла хета. ХӀетахь, бакъдолуш, тхуна, дешархошна, тхайн хьехархоша лелайо бедар а лаьттахь хӀуьттучу базарашкахь а, туьканашкахь а оьцуш а, йа йухкуш а йац моьттура, тхайн хьехархой мац ца луш, к1ад ца луш, Дала тхайна тӀехӀиттийна долу адамаш хетара. Зоя Мингаевнехь мел долу хӀума шех масал эца хьакъ долуш, дешархошна шех тера хила лоуьйтуш, сирла а, нуьре а дара. И зама хьехархо, дешархоша хьовха, церан дай-наноша а устаз санна лоруш хилла йолу зама йара иза. ХӀунда? Ша 13 шарахь махках даьккхина леллачу халкъана шен цӀокана тӀехь дикка хиира хьехархочуьнан буьззина мах. Дешна цахиларо лайтина баланаш! Дела ву царна теш… Цундела, школе доьлхучу шайн берийн лорах дай-наноша туху мохь а: «Варийлаш! Хьехархочунна дуьхьала дош ма далаш!» – алар дара. _____________________ Кхид1а еша «Хьехархо» газетан керлачу лоьмарехь я heharho.ru сайта т1ехь. #Нохчийнмотт #дешар #газетаХьехархо